Rotonde Westsingel-Van den Bekeromstraat-Schoolstraat Horst

5.1.1.1 Inleiding

Bij een wijziging van een bestemming dient in het kader van een goede ruimtelijke ordening aandacht te worden besteed aan de kwaliteit van bodem en grondwater. In beschouwing dient te worden genomen of er sprake is van gebruik dat gevoeliger is voor eventueel aanwezige bodemverontreinigingen dan het gebruik dat ingevolge de vigerende bestemmingsregelingen is toegestaan.

In verband met voorliggende planvoornemen is een milieutechnisch onderzoek uitgevoerd conform de NEN 5740 (grond, NEN5707/NEN5897 (asbest) en CROW 210 (asfalt). Onderstaand wordt kort ingegaan op de resultaten van het onderzoek. Voor meer informatie wordt verwezen naar het volledige onderzoeksrapport welk is te raadplegen in bijlage 2.

5.1.1.2 Analyse

Asfalt

Op basis van de resultaten met de PAK-detector en de uitgevoerde analyses is vastgesteld dat het asfalt binnen de Schoolstraat en Westsingel geheel teervrij is.

In onderstaande tabel is aangegeven welke hoeveelheden teerhoudend asfalt vrijkomen.

Asbest

Op het maaiveld van de onderzoekslocatie zijn geen asbest verdachte (plaat)materialen aangetroffen. Bij de uitvoering van de proefgaten zijn eveneens geen asbestverdachte (plaat)materialen in het opgeboorde materiaal (grove fractie, > 20 mm) aangetroffen.

De analyses van de puinmengmonsters tonen aan dat er geen sprake is van een asbestverontreiniging (asbestgehalten liggen onder de interventiewaarde, maximale samenstellingswaarde en grenswaarde voor asbest). De onderzoekslocatie kan als onverdacht worden beschouwd.

Funderingslaag

In de volledig puingranulaat houdende funderingslagen, met uitzondering van het funderingsmateriaal uit proefgat 9, met betrekking tot de organische parameters, geen overschrijdingen van de maximale samenstellingswaarden aangetoond. Uit de resultaten van de uitloogtesten blijkt eveneens dat voor geen van de onderzochte parameters de maximale emissiewaarden worden overschreden. Op basis van deze resultaten voldoen de volledig puingranulaat houdende funderingslagen indicatief aan de eisen voor een Niet-vormgegeven bouwstof en zijn deze geschikt voor hergebruik.

Voor de volledig puingranulaat houdende laag uit proefgat 09 is verontreinigd met PAK. De dikte van de verontreinigde funderingslaag bedraagt 19 cm. Het volume aan verontreinigd funderingsmateriaal bedraagt hiermee ca. 150m² en 28,5m³.

Op basis van de verzamelde gegevens uit het vooronderzoek en het voormalig/huidig gebruik (geasfalteerde weg onbekend fundatie-materiaal) van de onderzoekslocatie, wordt deze als “verdacht” beschouwd op de aanwezigheid van verontreinigingen. Deze verontreinigde bouwstof is niet geschikt voor hergebruik en dient separaat te worden ontgraven en afgevoerd naar een erkend acceptant.

Bodem

Rijbaan 

In de bovengrond met zwak asfalt van boring 09 (analysemonster 01) zijn lichte verontreinigingen met kobalt, nikkel, molybdeen, cadmium, PAK en sterke verontreinigingen met koper, zink en lood aangetoond. Volgens het Besluit activiteiten leefomgeving is er in de bovengrond van boring 09 sprake van een overschrijding van de interventiewaarde voor koper, zink en lood (gehalte >IW). Het nader onderzoek heeft aangetoond dat de verontreiniging enkel aanwezig binnen boring 09. De omvang van de sterk verontreiniging met zware metalen is voor vak 1 geraamd op circa 8,7m³ met een oppervlakte van 58m².

In de visueel schone bovengrond van mengmonsters 02 en 03 is een lichte verontreiniging met PAK aangetoond. Volgens de Regeling bodemkwaliteit is indicatief sprake van klasse Landbouw/Natuur.

In de ondergrond van analysemonster 04 (boring 04) is een lichte verontreiniging met minerale olie, kobalt, nikkel, koper, zink, molybdeen en een matige verontreiniging met PAK aangetoond. Vanwege de overschrijding van minerale olie ten opzichte van de maximale waarde industrie (>IND) voor de parameter minerale olie wordt deze bovengrond als Niet Toepasbaar beoordeeld.

Trottoirs

In de visueel schone boven- en ondergrond zijn geen of een lichte verontreiniging met kwik aangetoond. Indicatief getoetst aan de Regeling bodemkwaliteit voldoet deze boven- en ondergrond aan klasse Landbouw/Natuur.

Groen

In de visueel schone boven- en ondergrond zijn geen of een lichte verontreiniging met PCB en cadmium aangetoond. Indicatief getoetst aan de Regeling bodemkwaliteit voldoet deze boven- en ondergrond aan klasse Landbouw/Natuur.

Watervoerende sloten 

In de zandlaag van de watervoerende sloot van mengmonster 17 en 18 is enkel in mengmonster 18 een lichte verontreinigingen met minerale olie aangetoond. Indicatief getoetst aan de Regeling bodemkwaliteit voldoet de zandlaag van mengmonster 17 aan klasse Landbouw/Natuur en van mengmonster 18 aan klasse Industrie.

PFAS-onderzoek

In de verontreinigde grond met zware metalen zijn geen verhoogde gehalten aan PFOA, PFOS en overige PFAS ten opzichte van de toepassingsnormwaarden voor de bodemfunctieklasse Landbouw/natuur aangetoond. Met deze resultaten kan de verontreinigde grond en de Niet Toepasbare grond worden afgevoerd naar een erkend acceptant (BRL 7500).

Civieltechnisch onderzoek

De (vrijkomende) ondergrond onder de weg zijn civieltechnisch beoordeeld op herbruikbaarheid. Aan de hand van de toetsing aan de eisen conform de RAW, bepaling 2010 artikel 22.06.01/03, wordt geconcludeerd dat de onderzochte ondergrond geschikt is voor de RAW-toepassing zand in aanvulling of ophoging.

 

Grondwater

In de peilbuis Pb 31 is de grondwaterstand is aangetroffen op 0,90 m-mv, waardoor bemaling ten behoeve van de graafwerkzaamheden nodig zal zijn. Het grondwater uit peilbuis 31 licht verontreinigd met barium en xylenen (som).

Ten aanzien van de lozingsparameters is in het grondwater uit peilbuis 31 zijn geen verhoogde gehalten ijzer totaal en onopgeloste bestanddelen ten opzichte van de lozingseisen uit het Besluit lozen buiten inrichtingen aangetoond.

Vanwege de plaatselijk geringe grondwaterstand wordt geadviseerd een bemalingsadvies op te stellen waarin wordt opgenomen hoe er moet worden omgegaan met het te bemalen grondwater.

5.1.1.3 Conclusie

Het aspect bodem vormt geen planologische belemmering voor het plan. Alvorens met de werkzaamheden wordt gestart dient een melding te worden gedaan voor een milieubelastende activiteit ("graven boven de interventiewaarde") bij het bevoegd gezag.

5.1.2.1 Inleiding

Voor fysieke wijzigingen aan een weg in de nabijheid van geluidgevoelige objecten moet onderzocht worden of dit consequenties heeft ten aanzien van geluidshinder. In het kader van voorliggend planvoornemen is een akoestisch onderzoek uitgevoerd overeenkomstig de Wet geluidhinder. Deze is te raadplegen in bijlage 3 bij voorliggende toelichting. Onderstaand wordt kort ingegaan op de resulaten van het onderzoek.

5.1.2.2 Analyse

Ten gevolge van de aanleg van de rotonde (gewijzigde verkeerssituatie in combinatie met de gewijzigde c.q. toename van de verkeersintensiteit) nemen de geluidbelastingen op de nabijgelegen woningen vanwege verkeer op de Westsingel toe met maximaal 1,33 dB. Maatgevend is de toename ter plaatse van de voorgevel (noordgevel) van de woning Schoolstraat 47b. Aangezien geen sprake is van een toename van de geluidbelasting van 2 dB of meer, is er geen sprake van reconstructie in de zin van de Wet geluidhinder.

5.1.2.3 Conclusie

Op basis van het onderzoek wordt het planvoornemen inpasbaar geacht.

5.1.3.1 Inleiding

Hoofdstuk 5 van de Wet milieubeheer (titel 5.2 Luchtkwaliteitseisen, ook wel bekend als de 'Wet luchtkwaliteit') bevat de regelgeving op het gebied van luchtkwaliteit. In de Wet milieubeheer zijn luchtkwaliteitseisen opgenomen voor diverse verontreinigende stoffen, waaronder stikstofdioxide (NO2) en fijn stof (PM10). In artikel 5.16 van de Wet milieubeheer is vastgelegd in welke gevallen de luchtkwaliteitseisen geen belemmering vormen voor een nieuwe ontwikkeling. Dit is het geval wanneer:

• a. een ontwikkeling niet leidt tot overschrijding van de grenswaarden voor luchtkwaliteit;
• b. ten gevolge van een ontwikkeling de concentraties van de betreffende stoffen verbeteren of ten minste gelijk blijven;
• c. een ontwikkeling niet in betekenende mate bijdraagt aan de concentraties van de betreffende stoffen in de buitenlucht;
• d. een ontwikkeling past binnen een vastgesteld programma (zoals het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit).

5.1.3.2 Analyse

Het Besluit NIBM
Een nadere uitwerking van de regelgeving met betrekking tot het begrip 'niet in betekenende mate' is vastgelegd in het 'Besluit niet in betekende mate bijdragen (luchtkwaliteitseisen)' en de 'Regeling niet in betekenende mate bijdragen (luchtkwaliteitseisen)'. Een plan draagt niet in betekende mate bij aan de luchtverontreiniging wanneer aannemelijk is (door berekening of motivering) dat de "3% grens" niet wordt overschreden. Deze grens is 3% van de grenswaarde voor de jaargemiddelde concentratie van fijn stof (PM10) of stikstofdioxide (NO2). Dit komt overeen met 1.2 µg/m3 voor zowel PM10 als NO2. De Regeling NIBM geeft voor een aantal categorieën van ruimtelijke ontwikkelingen een invulling aan de NIBM grens. Indien er binnen de getalsmatige begrenzing van de Regeling wordt gebleven, is er geen nader onderzoek nodig. Bij de ruimtelijke ontwikkeling is er dan automatisch sprake van een niet in betekende mate bijdrage aan de luchtkwaliteit.

In voorliggende situatie vervangt de te realiseren rotonde een bestaand kruispunt. De rotonde heeft geen verkeersaantrekkende werking. De verkeersgeneratie neemt door de aanleg van een rotonde niet toe. Hoogstens is sprake van een toename van langzaam verkeer op dit kruispunt vanwege de verbeterde verkeersveiligheid ter plaatse alsmede de vestiging van het IKC Weisterbeek. Dit langzaam verkeer (met name fietsers en voetgangers) draagt niet bij aan de luchtverontreiniging. Er is kortom sprake van een ontwikkeling die niet bijdraagt aan de concentraties van de betreffende stoffen in de buitenlucht.

5.1.3.3 Conclusie

Het aspect luchtkwaliteit vormt geen planologische belemmering voor het plan.

5.1.4.1 Inleiding

Om te voorkomen dat als gevolg van het plan voorzienbare hinder en gevaar door milieubelastende activiteiten optreden moet worden getoetst of:

• de voorgenomen ontwikkeling van invloed is op omliggende milieugevoelige objecten (woningen etc.) en of de voorgenomen ontwikkeling een belemmering vormt voor de bedrijfsvoering van omliggende inrichtingen;
• bestaande milieubelastende inrichtingen (bedrijven) van invloed zijn op de voorgenomen ontwikkeling.

Basis voor deze toetsing vormt de handreiking "Bedrijven en milieuzonering" (VNG, Den Haag, 2009).

5.1.4.2 Analyse

In de VNG-publicatie worden richtafstanden voor hinderaspecten weergegeven. Dit kunnen zijn geur, stof, geluid en gevaar, waarbij geldt dat de grootste afstand maatgevend is. In specifieke wet- en regelgeving kunnen andere afstanden worden voorgeschreven. Deze gaan dan voor de richtafstanden uit de VNG-publicatie. De afstanden worden gemeten vanaf de grens van de bestemming die milieubelastende functies toelaat tot aan de dichtstbij gelegen gevel van de gevoelige functie.

Met betrekking tot de aanleg van de rotonde is geen sprake van de realisatie van een bedrijf of een milieugevoelig object. Wel is sprake van een gedeeltelijke wijziging van de locatie van de wegen Westsingel, Schoolstraat en Van den Bekeromstraat dat gevolgen kan hebben voor de woningen in de directe omgeving van het plangebied ten aanzien van het aspect geluid. Derhalve moet dit aspect nader worden beschouwd. Zie hiervoor paragraaf 5.1.2.

5.1.4.3 Conclusie

De rotonde wordt gerealiseerd ter hoogte van het kruispunt Westsingel-Schoolstraat-Van den Bekeromstraat. De wijziging van het kruispunt betreft geen realisatie van een bedrijf of milieugevoelig object. Mogelijk is de rotonde voor het aspect geluid wel een milieubelastende functie. Hiervoor is een akoestisch onderzoek uitgevoerd. Zie paragraaf 5.1.2. Vanuit het aspect milieuzonering bestaan er kortom geen planologische belemmeringen voor de beoogde ontwikkeling.

5.1.5.1 Inleiding

Bij het mogelijk maken van nieuwe gevoelige functies is het aspect externe veiligheid van belang. Dit heeft betrekking op inrichtingen, buisleidingen en transportroutes waar een ongeval met gevaarlijke stoffen kan plaatsvinden, met fatale gevolgen voor personen die geen directe relatie hebben tot de risicovolle activiteit.

Binnen de beleidskaders voor deze drie typen risicobronnen staan altijd twee kernbegrippen centraal: het plaatsgebonden risico en het groepsrisico. Hoewel beide begrippen onderlinge samenhang vertonen zijn er belangrijke verschillen. Hieronder worden beide begrippen verder uitgewerkt.

Risiconormering

In het beoordelingskader voor externe veiligheid staan twee kernbegrippen centraal: het plaatsgebonden risico en het groepsrisico:

Plaatsgebonden risico (PR)

Het plaatsgebonden risico geeft de kans, op een bepaalde plaats, om te overlijden ten gevolge van een ongeval bij een risicovolle activiteit. Het PR kan op de kaart van het gebied worden weergeven met zogeheten risicocontouren: lijnen die punten verbinden met eenzelfde PR. Binnen de 10-6 contour (welke als wettelijk harde norm fungeert) mogen geen kwetsbare objecten geprojecteerd worden. Voor beperkt kwetsbare objecten geldt de 10-6 contour niet als grenswaarde, maar als een richtwaarde.

Groepsrisico (GR)

Het groepsrisico is een maat voor de kans dat bij een ongeval een groep slachtoffers valt met een bepaalde omvang (10 personen of meer). Het GR wordt bepaald binnen het invloedsgebied van een risicovolle activiteit en kent geen vaste norm, maar een oriëntatiewaarde (= T). Voor het groepsrisico geldt een verantwoordingsplicht. Dit houdt in dat iedere wijziging met betrekking tot planologische keuzes moet worden onderbouwd én verantwoord door het bevoegd gezag.

Verantwoordingsplicht groepsrisico

Met het invullen van de verantwoordingsplicht wordt antwoord gegeven op de vraag in hoeverre externe veiligheidsrisico's in het plangebied worden geaccepteerd en welke maatregelen getroffen zijn om het risico zoveel mogelijk te beperken. Het invullen van de verantwoordingsplicht is een taak van het bevoegd gezag(veelal de gemeente). Door de verantwoordingsplicht worden gemeenten gedwongen het externe veiligheidsaspect mee te laten wegen bij het maken van ruimtelijke keuzes. Deze verantwoording is kwalitatief en bevat verschillende onderdelen die aan bod kunnen of moeten komen. Ook bestaat er een adviesplicht voor de regionale brandweer. In de Handreiking verantwoordingsplicht groepsrisico zijn de onderdelen van de verantwoording nader uitgewerkt en toegelicht.

Bron	Wanneer groepsrisicoverantwoording
Inrichtingen (Bevi)	Altijd wanneer binnen invloedsgebied ruimtelijk besluit wordt genomen.
Buisleidingen (Bevb)	Altijd wanneer binnen invloedsgebied een ruimtelijk besluit wordt genomen. Er kan echter worden volstaan met een beperkte verantwoording wanneer: 1) het groepsrisico lager isdan 0,1 keer de oriëntatiewaarde, of 2) de toename minder is dan 10% en de oriënterende waarde niet wordt overschreden, of 3) personen zich buiten de 100% letaliteitgrens bevinden. Bij een beperkte verantwoording hoeven alleen zelfredzaamheid en bestrijdbaarheid beschouwd te worden.
Weg, Spoorweg of binnenwater (Bevt)	Altijd wanneer binnen invloedsgebied een ruimtelijk besluit wordt genomen. Er kan echter worden volstaan met een beperkte verantwoording wanneer: 1) het groepsrisico lager is dan 0,1 keer de oriëntatiewaarde, of 2) de toename minder is dan 10% en de oriënterende waarde niet wordt overschreden, of 3) personen zich buiten de 200 meter-zone bevinden. Bij een beperkte verantwoording hoeven alleen zelfredzaamheid en bestrijdbaarheid beschouwd te worden.

Door het uitwerken van de verantwoordingsplicht neemt het bevoegd gezag de verant-woordelijkheid voor het 'restrisico' dat overblijft nadat benodigde de veiligheidsverhogende maatregelen genomen zijn.

5.1.5.2 Analyse

In de omgeving van het planvoornemen zijn geen inrichtingen, buisleidingen en/of weg-, spoorweg of binnenwater aanwezig. De rotonde zelf behoort niet tot de categorie gevoelige functies in het kader van externe veiligheid. Door de aanleg van de rotonde is sprake van een wijziging van de rijstroken richting de nabijgelegen gevoelige functies, de woningen in de directe omgeving van het plangebied. Op basis van de interactieve kaart Veilige omgeving van de Atlas Leefomgeving blijkt dat de Westsingel, Schoolstraat en Van de Bekeromstraat niet is aangewezen als transportroute voor het vervoer van gevaarlijke stoffen. Derhalve behoeft deze wijziging ook geen nadere beschouwing op het aspect externe veiligheid.

5.1.5.3 Conclusie

Vanuit het aspect externe veiligheid bestaan er kortom geen planologische belemmeringen voor de beoogde ontwikkeling.

5.1.6.1 Inleiding

Om het milieubelang een volwaardige plaats in de besluitvorming te geven, dient in een vroeg stadium te worden beoordeeld of de toekomstige activiteiten mogelijk significante effecten hebben op milieu, natuur of landschap. Een eerste stap in dit proces is een beoordeling of het planvoornemen voldoet aan de drempelwaarden uit het Besluit milieueffectrapportage (Besluit m.e.r.).

Besluit m.e.r.

In het Besluit m.e.r. zijn in de onderdelen C en D van de bijlagen beoordelingsdrempels opgenomen, op grond waarvan bepaald kan worden of voor een bepaalde ontwikkeling een m.e.r.-beoordelingsprocedure of een m.e.r.-procedure uitgevoerd dient te worden. Deze drempels zijn indicatief. Dit houdt in dat het niet vanzelfsprekend is dat wanneer een ontwikkeling beneden deze drempelwaarden blijft, er geen m.e.r.-beoordeling of m.e.r. noodzakelijk is. Voor elk besluit of plan dat betrekking heeft op activiteit(en) die voorkomen op de D-lijst, maar welke beneden de drempelwaarden blijft, dient een toets uitgevoerd te worden of belangrijke nadelige milieugevolgen kunnen worden uitgesloten. Deze toets wordt de vormvrije m.e.r.-beoordeling genoemd. Uit deze toets zijn twee conclusies mogelijk:

• Er is geen m.e.r.(-beoordeling) nodig, want belangrijke nadelige milieugevolgen zijn uitgesloten.
• Er is een m.e.r.-beoordeling dan wel direct een m.e.r. noodzakelijk, aangezien belangrijke negatieve milieugevolgen niet vallen uit te sluiten.

In bijlage III van de Europese richtlijn 'betreffende de milieubeoordeling van bepaalde openbare en particuliere projecten' zijn de selectiecriteria beschreven die bepalen of er mogelijk sprake is van aanzienlijke negatieve gevolgen voor het milieu. Hierbij moet worden gedacht aan de omvang van het project, de cumulatie met andere projecten en natuurlijk de mate van verontreiniging of hinder. Ten tweede is de locatie van de projecten natuurlijk van belang. Daarbij moet in ogenschouw worden genomen of een project in de nabijheid van een gevoelig gebied is gelegen. Voorbeelden van gebieden die extra aandacht vragen zijn wetlands, berg- en bosgebieden, reservaten en natuurgebieden en bij wet beschermde gebieden. Bij de samenhangende beoordeling van bovenstaande kenmerken van een project en de potentiële aanzienlijke milieugevolgen dient het volgende te allen tijde te worden meegewogen:

• het bereik van het effect (geografische zone en grootte van de getroffen bevolking);

• het grens overschrijdende karakter van het effect;

• de waarschijnlijkheid van het effect;
• de duur, de frequentie en de omkeerbaarheid van het effect.

5.1.6.2 Analyse

Voor de vraag of sprake is van een m.e.r.-plicht, moet allereerst worden beoordeeld of sprake is van een activiteit in kolom 1 van onderdeel C van de bijlage bij het Besluit m.e.r. Voor auto(snel)wegen en de m.e.r.-plicht zijn de categorieën C1.2 en C1.3 relevant:

"de aanleg van een autosnelweg of autoweg" en "de aanleg, wijziging of uitbreiding van een weg bestaande uit vier of meer rijstroken, of verlegging of verbreding van bestaande wegen van twee rijstroken of minder tot wegen met vier of meer rijstroken niet zijnde een autosnelweg of autoweg".

Op basis van voorgaande beschrijving kan worden geconstateerd dat de aanleg van de rotonde op het kruispunt Westsingel-Schoolstraat-Van den Bekeromstraat hier niet aan voldoet. Derhalve is een plan- of besluit m.e.r.-plicht niet van toepassing. De betreffende wegen behoren niet tot de categorie autosnelweg of autoweg. Ook wordt met voorgenomen plan geen rijstroken toegevoegd. Daarnaast worden geen borden autoweg of autosnelweg geplaatst.

Bovendien is ook categorie D.1.2 nog relevant:

"De wijziging of uitbreiding van een weg bestaande uit vier of meer rijstroken, of verlegging of verbreding van bestaande wegen van twee rijstroken of minder tot wegen met vier of meer rijstroken niet zijnde een, autosnelweg of autoweg)."

Met voorgenomen plan is geen sprake van een weg met vier rijstroken. Dit betekent dat ook op grond van deze categorie geen plan- of besluit m.e.r.-plicht geldt.

Naast de directe m.e.r.-plicht bestaat ook de verplichting tot het opstellen van een planMER, als het plan een activiteit mogelijk maakt waarvoor een passende beoordeling moet worden gemaakt. Dit is het geval als het plan afzonderlijk of in combinatie met andere plannen of projecten significante gevolgen kan hebben voor een Natura 2000-gebied. Zoals nader beschreven in paragraaf 5.3 volgt uit de onderzoeken dat significante gevolgen kunnen word uitgesloten en daarmee geen aanleiding is voor het opstellen van een PlanMER.

5.1.6.3 Conclusie

Gelezen het voorgaande is het uitvoeren van een m.e.r.-beoordeling niet noodzakelijk.

5.2.3.1 Bodem

Maaiveldniveau

Met behulp van het AHN4 is het maaiveldniveau van het terrein in beeld gebracht, zie . Het maaiveldniveau varieert tussen de circa NAP +24,1 m en de NAP +23,6 m. Hierbij ligt de Westsingel hoger dan de Schoolstraat. Ter plekke van de A-watergang en de waterpoelen ligt het maaiveld lager.

AFBEELDING: MAAIVELDNIVEAU.

Bodemopbouw
Met behulp van de Bodematlas is het bodemtype van de ondiepe bodem in beeld gebracht. Het grootste deel van het projectgebied heeft de code “zEZ23” en een deel van het gebied heeft de code “|h BEBOUW”. Dit laatste houdt in dat dit deel van de bodemkaart gekarteerd is als bebouwing en dat de bovengrond naar verwachting sterk geroerd is. Het is het meest voor de hand liggend dat de oorspronkelijke bodem ook bestaat uit “zEZ23”. Dit zijn hoge zwarte enkeerdgronden die bestaan uit lemig fijn zand. Dit bodemtype staat bekend om zijn matige waterdoorlatendheid. Aangezien de lokale bodem in hoge mate geroerd is, kan niet met zekerheid vastgesteld worden of deze gronden daadwerkelijk aanwezig zijn in het projectgebied.

In het begin van 2023 zijn voor projecten in de directe omgeving van deze rotonde meerdere infiltratieonderzoeken uitgevoerd. Uit die boringen is gebleken dat de bovenlaag van de bodem voornamelijk bestaat uit zeer tot matig fijn zand dat matig tot sterk siltig is.

AFBEELDING: BODEMKAART

Met behulp van Dinoloket is de bodemopbouw van de projectomgeving in beeld gebracht. Het geohydrologische model REGIS II v.2.2 biedt inzicht in de verschillende lagen in de ondergrond. Een doorsnede is opgenomen in onderstaande afbeelding.

A FBEELDING GEOHYDROLOGISCHE DOORSNEDE MET DE GLOBALE LOCATIE VAN HET PROJECTGEBIED BIJ DE VERTICALE GRIJZEN LIJNEN

De bovenste circa 3 m bestaat uit de zandige Formatie van Boxtel. Hieronder bevindt zich nog een zandlaag van de Formatie van Beegden van circa 12 m dik. Vervolgens is er een kleilaag uit de Formatie van Waalre van circa 3 m dik. Deze kleilaag sluit het watervoerend pakket niet af omdat deze kleilaag ten oosten en ten westen niet meer aanwezig is. Vervolgens is er een zandlaag van de Formatie van Peize en de Formatie van Waalre van circa 4 m dik. Hieronder ligt de Venloklei (Kiezeloöliet Formatie) die hier circa 2 m dik is en hieronder ligt een zandlaag uit de Kiezeloöliet Formatie die meer dan 20 m doorloopt.

Infiltratieonderzoek
In het begin van 2023 zijn voor projecten in de directe omgeving van deze rotonde meerdere infiltratieonderzoeken uitgevoerd. De metingen die het dichtst bij dit projectgebied liggen worden gebruikt. Tijdens deze onderzoeken zijn handmatig boringen geplaatst (B202 en B026) en zijn infiltratiemetingen uitgevoerd (I001 t/m I003 en I02). De locaties zijn weergegeven in onderstaande afbeelding.

AFBEELDING: LOCATIES BORINGEN EN INFILTRATIEMETINGEN

Aan de hand van de boringen is de bodemopbouw inzichtelijk gemaakt en de textuur uit de te onderscheiden horizonten geclassificeerd. Uit de boringen is gebleken dat de bovenlaag van de bodem voornamelijk bestaat uit zeer tot matig fijn zand dat matig tot sterk siltig is.

De horizontale waterdoorlatendheid van de ondergrond ter plaatse van I001 en I003 is gemeten met behulp van de omgekeerde boorgatmethode. Bij deze methode worden de boorgaten (tijdelijk) afgewerkt met een meetbuis. Vervolgens is de meetbuis gevuld met water waarna de zaksnelheid is geregistreerd met behulp van een digitale drukopnemer (Diver-meetsysteem). Aan de hand van zaksnelheid van het water in de boringen is de horizontale waterdoorlatendheid herleid van de bodem boven de grondwaterstand. De metingen zijn uitgevoerd op verschillende diepten. Bij locaties I02 en I002 is de infiltratiemeting onder de grondwaterstand uitgevoerd. De horizontale waterdoorlatendheid van de ondergrond is hier gemeten met behulp van de boorgatmethode. Bij deze methode wordt in plaats van de zaksnelheid de stijgsnelheid na onttrekking van water geregistreerd met behulp van een digitale drukopnemer (Diver-meetsysteem). Aan de hand van de stijgsnelheid van het water in de boringen is de horizontale waterdoorlatendheid van de bodem onder de grondwaterstand herleid. De resultaten van het infiltratieonderzoek zijn weergegeven in onderstaande tabel.

Locatie	Meting	K-waarde (m/dag)	Meettraject (m beneden maaiveld)	Bodemlaag
I001	1	0,05	0,20 – 0,70	Zand, zeer fijn, matig siltig
I002	1 2 3 4 5	0,09 0,08 0,05 0,05 0,06	1,20 – 1,70	Zand, zeer fijn, matig siltig Onder GWS
I003	1	0,03	0,00 – 0,50	Zand, matig fijn, matig siltig
I02	1 2 3 4	0,3 0,2 0,2 0,2	1,30 – 1,80	Zeer fijn zand, sterk siltig Onder GWS

TABEL RESULTATEN INFILTRATIEONDERZOEK

Het is opvallend dat bodemlagen die bestaan uit zeer fijn zand dat sterk siltig is (I02) beter doorlatend zijn dan bodemlagen die bestaan uit matig tot zeer fijn zand dat matig siltig is (I001 t/m I003). Dit kan verklaard worden doordat de hoeveelheid silt en type fijn zand toch varieert per locatie

Ervan uitgaande dat locatie I003 representatief is voor de ondergrens van fijn zand dat matig siltig is, zal de gemiddelde doorlatendheid circa 0,03 m/d zijn. Dit komt overeen met literatuurwaarden en kan gekwalificeerd worden als slecht doorlatend (zie onderstaande tabel). Ervan uitgaande dat de overige locaties (behalve I02) representatief zijn voor het gemiddelde van fijn zand dat matig siltig is, zal de gemiddelde doorlatendheid circa 0,06 m/d zijn. Dit komt overeen met literatuurwaarden en kan gekwalificeerd worden als slecht doorlatend. Ervan uitgaande dat locatie I02 representatief is voor de bovengrens van fijn zand dat sterk siltig is, zal de gemiddelde doorlatendheid circa 0,2 m/d zijn. Dit komt overeen met literatuurwaarden en kan gekwalificeerd worden als matig doorlatend.

Doorlatendheid [m/d]	Kwalificatie
< 0,001	Zeer slecht doorlatend
0,01 – 0,1	Slecht doorlatend
0,1 – 0,5	Matig doorlatend
0,5 – 1,0	vrij goed doorlatend
1,0 – 10	goed doorlatend
10 <	zeer goed doorlatend

TABEL: KWALIFICATIE DOORLATENDHEID BODEM (BRON: CULTUURTECHNISCH VADEMECUM, PAGINA 504)

Om de rekenwaarde van de k-waarde voor een infiltratievoorziening te bepalen wordt conform het voorschrift van Stichting RioNED een factor 0,5 op de gemiddelde k-waarde toegepast. De k-waarde waarmee voor een eventuele infiltratievoorziening in fijn zand dat matig siltig is rekening gehouden dient te worden is:

Ondergrens (0,03 m/d * 0,5 =) 0,02 m/d

Gemiddelde (0,06 m/d * 0,5 =) 0,03 m/d

Bovengrens (0,2 m/d * 0,5 =) 0,1 m/d

Conclusie infiltratieonderzoek

De doorlatendheid van het fijne zand dat matig tot sterk siltig is, is slecht tot matig. Bij het bepalen van de leegloop van een bergingsvoorziening zal de ondergrens meegenomen worden en deze is erg laag (0,02 m/d) waardoor het wandoppervlak van de voorziening erg groot moet zijn om eisen voor de leegloop te realiseren. Voor de verwerking van hemelwater is infiltratie dus niet optimaal en dient er aan alternatieve methoden gedacht te worden. Diepere grondboringen kunnen inzicht geven in de ondergrond. Wanneer er beter doorlatende lagen dieper in de ondergrond zitten, zoals grindlagen, dan kan de verwerking van hemelwater potentieel via grindpalen mogelijk zijn. Een andere optie kan zijn om een vertraagde leegloop aan te sluiten op het gemeentelijk stelsel of op oppervlaktewater in de omgeving.

5.2.3.2 Oppervlaktewater

De ligging van het plangebied is weergegeven in onderstaande afbeelding. Het projectgebied ligt ten noordwesten van het centrum van Horst.

Met behulp van de leggerkaart van Waterschap Limburg is nagegaan of er zich in de omgeving van het projectgebied oppervlaktewateren bevinden. Deze zijn ook in onderstaande afbeelding weergegeven. Hierop is te zien dat er een A-watergang door het projectgebied loopt. Deze kan gebruikt kunnen worden voor de eventuele afwikkeling van hemelwater vanuit het projectgebied.

AFBEELDING BEGRENZING PLANLOCATIE EN LEGGERKAART

5.2.3.3 Grondwater

Met behulp van Dinoloket is nagegaan waar zich in de omgeving peilbuizen bevinden. Hierbij kwam naar voren dat er één peilbuis in de omgeving van het projectgebied aanwezig is, welke over een langere tijd in het freatische deel van de ondergrond gemeten is (NAP +13,9m – NAP +8,9m). Deze ligt op circa 480 m ten zuidoosten van het projectgebied. De locatie van deze peilbuis is weergegeven in onderstaande afbeelding.

AFBEELDING PEILBUIS IN DE OMGEVING

AFBEELDING GRONDWATERSTANDEN

Uit voorgaande afbeelding komt naar voren dat de grondwaterstand tussen de NAP +22,0 en +24,0 m ligt, waarbij het gemiddelde rond de NAP +22,7 m ligt. Uit de grondwaterisohypsen ten tijden van het opstellen van de historische grondwaterkaart van Nederland (zie volgende afbeelding) valt op te maken dat de grondwaterstroming ter plekke van het projectgebied noordoostelijk is gericht richting de Maas. De peilbuis ligt ten zuiden van het projectgebied, waardoor de hierboven beschreven grondwaterstanden hoger zijn dan de grondwaterstand rond het projectgebied. Met behulp van de historische grondwaterkaart van Nederland kan afgeleid worden dat de peilbuis ongeveer 0,2 m hoger ligt waardoor de grondwaterstand rond het projectgebied op circa NAP +22,5 m zou liggen. Dit is ongeveer 1 m hoger dan wat terug te zien is op de Grondwaterkaart van Nederland. Een verklaring hiervoor kan zijn dat de Grondwaterkaart een moment opname is en daardoor wat lager kan uitvallen.

AFBEELDING GRONDWATERKAART VAN NEDERLAND VOOR HET FREATISCHE PAKKET MET IN DE RODE CIRKEL DE GLOBALE LOCATIE VAN HET PROJECTGEBIED.

Aan de hand van het IBRAHYM-grondwatermodel en de resultaten voor de periode 2003 – 2011 (meest recente gegevens) is de GHG van het freatische pakket bepaald (zie onderstaande afbeelding). Deze bevind zich circa op NAP + 22,8 m. De GHG bevindt zich hierdoor circa tussen de 0,8 – 1,3 m onder het maaiveld.

AFBEELDING RESULTATEN GHG GRONDWATERMODEL IBRAHYM VOOR HET FREATISCHE PAKKET

5.2.4.1 Verhard oppervlak

Aan de hand van luchtfoto's en obliekfoto's is het huidige verhard oppervlak in beeld gebracht (onderstaande afbeelding). In het projectgebied liggen enkel wegen die verhard zijn en deze hebben een oppervlak van circa 3.300 m2 aan verhard oppervlak.

AFBEELDING: HUIDIGE VERHARD OPPERVLAK

Aan de hand van het ontwerp is het toekomstig verhard oppervlak van de ontwikkeling vastgesteld (zie onderstaande afbeelding). In totaal bedraagt het verharde oppervlak in de toekomstige situatie circa 3.950 m2. Het verhard oppervlak neemt dus toe met ongeveer 650 m2.

AFBEELDING: TOEKOMSTIG VERHARD OPPERVLAK

5.2.4.2 Aanpassingen aan watergangen

In de huidige situatie lopen de A-watergang en de sloot ten westen van de A-watergang onder de Van den Bekeromstraat en onder de Schoolstraat door. De sloot ten oosten van de A-watergang heeft geen duikers. In de nieuwe situatie wordt de A-watergang aangepast doordat de duiker onder de Van den Bekeromstraat verlengd wordt en de duiker onder de Schoolstraat weggehaald wordt omdat deze straat niet meer bestaat in de nieuwe situatie (zie onderstaande afbeelding). In de nieuwe situatie zal de A-watergang dus ongeveer even groot zijn als in de oude situatie.

AFBEELDING: WATERGANGEN DIE AANGEPAST WORDEN

Verder wordt de sloot ten oosten van de A-watergang zowel ten noorden als ten zuiden van de Van den Bekeromstraat deels gedempt, maar komt er ook een stuk sloot bij ter plaatse van de Schoolstraat. Het oppervlak dat gedempt wordt en het oppervlak dat er nieuw bij komt is ongeveer even groot.

In het nieuwe ontwerp dient verder rekening gehouden te worden met de 5 m beschermingszone aan beide kanten van de A-watergang. Ook dienen de oevers bereikbaar te blijven voor beheer en onderhoud. Dit dient in een vroeg stadium met het waterschap afgestemd te worden.

5.2.4.3 Berging

Door de ontwikkeling is er een toename van verhard oppervlak van circa 650 m2. Hierom dient er volgens het beleid van Waterschap Limburg (650 * 0,1 =) 65 m3 waterberging aangelegd te worden.

Ondergrondse oplossingen zijn in de regel financieel minder aantrekkelijk dan bovengrondse oplossingen. Bovengrondse maatregelen zijn zelfs robuuster (minder foutgevoelig) en beter te onderhouden. Dit zorgt voor lagere kosten waardoor dit financieel aantrekkelijker is. Bovengrondse maatregelen nemen echter wel meer ruimte in op het maaiveld, maar hier is in het ontwerp wel ruimte voor.

Een optie is om de watergang/greppel tussen de rijbaan en de A-watergang richting het zuiden toe te verdiepen en te verbreden. Momenteel ligt het maaiveld naast de watergang op een hoogte van circa NAP +24,0 m. Deze watergang/greppel is circa 4 m breedte en de bodem ligt volgens het AHN op circa NAP +23,4 m. Wanneer over een lengte van circa 40 m de bodem verlaagd wordt naar NAP +23,1 (0,3 m verlaging, ruim boven de GHG) en de greppel verbreed wordt tot een breedte van 6 m (2 m verbreding), kan hier, rekening houdend met taluds van 1:3, circa 65 m3 water geborgen worden. Onderstaande afbeelding geeft een indicatie van het ruimtebeslag van deze bovengrondse berging.

AFBEELDING: INDICATIE RUIMTEBESLAG WATERBERGING

Leegloop

Er wordt vanuit gegaan dat het water in de infiltratievoorzieningen voornamelijk via de wanden infiltreert. In de loop van de tijd gaat de bodem namelijk dicht zitten door bezinksel en afzettingen in de bodem van de voorziening (de waterbodem). Uit het infiltratieonderzoek komt naar voren dat de horizontale doorlatendheid van de bodem ter plekke van het projectgebied slecht tot matig is. Voor infiltratievoorzieningen dient een minimale doorlatendheid van 0,02 m/d en een maximale doorlatendheid van 0,1 m/d aangehouden te worden. Wanneer dit wordt vermenigvuldigd met het wandoppervlak kan bepaald worden hoeveel water de voorziening minimaal en maximaal per dag kan laten infiltreren. Bij het bepalen van het wandoppervlak van de bovengrondse voorzieningen is rekening gehouden met taluds van 1:3. In onderstaande tabel is dit weergegeven.

Type	Inhoud [m3]	Omtrek [m]	Wandoppervlak [m2]	Minimale afvoer [m3/d]	Maximale afvoer [m3/d]
Uitbreiding bestaande greppel (huidige inhoud van 53 m3 + uitbreiding van 65 m3)	118	92	262	5	26

TABEL: AFVOER BERGINGSVOORZIENINGEN

Infiltratie zorgt ervoor dat bij een volledige vulling van de bovengrondse berging maximaal (118/5 =) 23 dagen water in de infiltratievoorzieningen staat. Hierom wordt aangeraden om de leegloop niet te laten verlopen via infiltratie. Een optie kan zijn om een vertraagde leegloop aan te sluiten op de A-watergang ten westen van deze greppel.

Overstort-/escapemogelijkheid

Voor het geval de bergingsinhoud ter plaatse van de voorzieningen overbelast raakt (om welke reden dan ook) dient een overstortmogelijkheid (escape) te worden voorzien. Op de perceelsgrens moet het water vrijelijk kunnen overstorten naar het openbare gebied zonder daarbij overlast te veroorzaken. Aangeraden wordt om de overstort op de A-watergang ten westen van deze greppel aan te sluiten.

Ontwikkeling Schoolstraat

Momenteel wordt ook de Schoolstraat (ten oosten van deze projectlocatie) ontwikkeld. Hierbij wordt ook waterberging aangelegd. Mogelijk kan dit gecombineerd worden met de benodigde waterberging in dit project.

Overleg waterbeheerder

Het bestemmingsplan is in het kader van het wettelijk vooroverleg ex art. 3.1.1 Bro en de watertoets ter beoordeling voorgelegd aan Waterschap Limburg. Het waterschap heeft d.d. 28 november 2023 aangegeven dat het bestemmingsplan op hoofdlijnen akkoord is. Vanwege de functie van de A-watergang 'Voor America' is het van belang dat de doorstroming van oppervlaktewater te allen tijde gewaarborgd blijft. Daarvoor dient in ieder geval de bestaande duiker onder de Van den Berkeromstraat als gevolg van het planvoornemen te worden verlengd. Hierom en vanwege de aanleg met fietspad met voetpad in het profiel van de vrije ruimte en de kernzone (bovne de duiker) is een watervergunning nodig.

Ten behoeve van de aanleg van de rotonde wordt te zijner tijd een watervergunning aangevraagd. Daarnaast is met het oog op de aanwezigheid, instandhouding en bescherming van de primaire functie van de 'Voor America' aan dit oppervlaktewaterlichaam de enkelbestemming 'Water' toegekend. In de bestemming is een vergunningenstelsel opgenomen voor het uitvoeren van een werk en/of van werkzaamheden. Daarbij is aangegeven bij de beoordeling van een dergelijke vergunningaanvraag vooraf advies wordt ingewonnen bij de waterbeheerder, Waterschap Limburg. De betrokkenheid van het waterschap is hiermee geborgd.

5.4.1.1 Inleiding

Conform het bepaalde in artikel 3.1.6 Bro moet bij ruimtelijke ontwikkelingen rekening gehouden worden met de in de grond aanwezige dan wel te verwachten archeologische monumenten.

5.4.1.2 Analyse

Het plangebied ligt in een zone met een hoge archeologische verwachtingswaarde. Er geldt een vrijstelling voor onderzoek bij bodemingrepen tot 50 cm onder maaiveld over een oppervlakte van minder dan 500 m². In het kader van voorliggend planvoornemen wordt een deel van de bestaande wegverharding vervangen. Bij de vervangingswerkzaamheden wordt uitgegaan dat gebruik kan worden gemaakt van de wijze waarop de huidige wegen zijn ingericht en dat hiervoor dan ook geen diepere ontgravingswerkzaamheden noodzakelijk zijn. Naast het vervangen van wegverharding neemt als gevolg van de aanleg van de rotonde het wegoppervlak toe met ca. 650 m². Ten aanzien van de aan te leggen weg wordt ook in dit kader uitgegaan dat bodemingrepen dieper dan 50 cm onder maaiveld niet noodzakelijk is. Hiermee worden de grenzen van deze dubbelbestemming niet overschreden. Het uitvoeren van een archeologisch onderzoek is nu niet noodzakelijk.

Ondanks een zorgvuldig onderzoek of een zorgvuldige afweging kan nooit volledig worden uitgesloten dat er tijdens werkzaamheden archeologische sporen of resten worden aangetroffen. Conform artikel 5.10 van de Erfgoedwet dient hiervan melding te worden gemaakt bij de Minister.

5.4.1.3 Conclusie

Het aspect archeologie vormt geen planologische belemmering voor het plan.

5.4.2.1 Inleiding

Conform het bepaalde in artikel 3.1.6 Bro moet bij ruimtelijke ontwikkelingen rekening gehouden worden met de aanwezige cultuurhistorische waarden.

5.4.2.2 Analyse

Binnen het plangebied zijn geen cultuurhistorisch waardevolle elementen aanwezig. Het plan tast geen waardevolle elementen aan.

5.4.2.3 Conclusie

Het aspect cultuurhistorie vormt geen planologische belemmering voor het plan.